BLATY - Z KAMIENI NATURALNYCH CZY Z TWORZYWA SZTUCZNEGO?

        Blat to pozioma przestrzeń robocza. Blaty możemy mieć w różnych pomieszczeniach. Najpopularniejsze są blaty kuchenne oraz łazienkowe. Blaty pełnią dwie podstawowe funkcje: praktyczną  i estetyczną, inaczej zwaną dekoracyjną.                                                         Blaty kuchenne oraz łazienkowe stanowią inwestycję na lata. Ich zakup jest też wcale niemałym wydatkiem. Dokonanie wyboru z jakiego materiału zakupimy blat, stanowi zazwyczaj wyzwanie dla inwestora. Musimy tu wziąć wiele czynników pod uwagę. Podstawowego wyboru należy dokonać pomiędzy blatami wykonanymi z tworzyw sztucznych a blatami kamiennymi.                     Najpopularniejszymi kamieniami naturalnymi, wykorzystywanymi do produkcji blatów, są granity i marmury. W opozycji mamy blaty wykonane z konglomeratów kamiennych, ze spieków kwarcowych, z kompozytów, z laminatu, z betonu lub ze stali.                                              Marmury i granity (granit należy do granitoidów) to naturalne skały, utworzone w wyniku naturalnych procesów geologicznych. Pozostałe tworzywa są wytworami człowieka. Jak wszystko, tak i blaty kamienne oraz z tworzyw sztucznych, mają swoje wady i zalety. Wybór jest kwestią indywidualnych potrzeb oraz gustu klienta. Przed podjęciem decyzji, powinniśmy zasięgnąć informacji w temacie blatów, by dokonać trafnego dla nas wyboru. Kierujemy się tym, co dla nas ma priorytetowe znaczenie, mianowicie, czy, na przykład, najbardziej nam zależy na konkretnym kolorze i wzorze blatu, czy raczej najważniejsze jest dla nas to, by blat był lekki, bo np. nasze meble nie udźwigną ciężaru blatów granitowych. Być może priorytetem jest dla nas to, by móc bezpośrednio po wyciągnięciu z piekarnika, czy po ściągnięciu z płyty grzewczej, móc bez obaw garnek od razu położyć na blacie, bez używania specjalnych podkładek. Oczywiście nasz zasób portfela ma istotne znaczenie, ale należy mieć świadomość, że ceny blatów sztucznych i z kamienia naturalnego są dziś porównywalne.  Niejednokrotnie blaty z tworzyw sztucznych są znacznie droższe niż blaty granitowe. Na blaty nie zaleca się konglomeratów marmurowych. Jest to zmielony marmur zmieszany z żywicą poliestrową. Podobnie jak  i marmur, jest to tworzywo mniej odporne na plamy, zarysowania oraz działanie kwasów. W naszej szerokości geograficznej marmury nie są popularnym kamieniem wykorzystywanym na blaty.                   

Obecna moda na jednolite kolory sprawia, że granit przegrywa w konkurencji z tworzywami sztucznymi. Wśród tworzyw na blaty najbardziej trwałe wydają się: stal, kompozyt i konglomerat kwarcytowy.

Konglomerat kwarcytowy (kwarcowy) to połączenie kruszywa kwarcowego (tzw. piasek kwarcowy), żywicy poliestrowej (powierzchnia nierozpuszczalna, nietopliwa), pigmentu i dodatków (kawałki szkła, luster, muszelek, środek bakteriobójczy).  Warto zaznaczyć, że konglomeraty zachowują się podobnie jak kamień naturalny. jego obróbka jest podobna. Kompozyt zaś ma zupełnie inne cechy.  Kompozyt, tak zwany SOLID SURFACE (trwała powierzchnia),to tworzywo składające się z wodorotlenku glinu (80%; kruszywo mineralne pochodzące ze skał osadowych) zmieszanego z żywicą akrylową lub poliestrową oraz z pigmentem.                          
Technologia powstawania kompozytów i konglomeratów kwarcytowych pozwala na uzyskanie dowolnych wzorów i kolorów. Podczas gdy skała magmowa, jaką jest granit, nie ma jednolitej, jednakowej struktury. Kolory oraz wzory na granicie zostały wymalowane przez naturę. Barwa oraz mazerunek granitu są niepowtarzalne. Tworzywa sztuczne niejednokrotnie naśladują kamień naturalny, ale nigdy nie oddadzą w pełni jego natury. Przede wszystkim należy pamiętać, że skały granitowe powstawały przez miliony lat w skorupie ziemskiej, co decyduje o szlachetności tego materiału. Człowiek zajmuje się jedynie jego obróbką. W skład granitu wchodzą następujące minerały: kwarc, ortoklaz, plagioklaz     i biotyt. Granity ze względu na strukturę, dzielimy na użylone                i ziarniste (drobnoziarniste lub gruboziarniste).     Kompozyt jest materiałem lżejszym (nawet o 20%) od granitu. Kompozyt  przyjmuje temperaturę z otoczenia, podczas gdy granit  i konglomerat kwarcowy pozostają zimne.   Granit nie ma jednolitej struktury, dlatego granity różnią się między sobą parametrami takimi jak: reakcja na ogień, wytrzymałość na zginanie, odporność na poślizg, mrozoodporność, szok termiczny, gęstość objętościowa, porowatość otwarta, dotykowe/wizualne charakterystyki powierzchni. Wszystkie kamienie naturalne wymagają impregnacji, która zabezpiecza przed nadmierną absorpcją wilgoci. Konglomeraty kwarcytowe są mniej porowate, w związku z czym są też mniej chłonne, ale również wymagają impregnacji. Impregnacji nie wymagają kompozyty.    Warto wiedzieć, że osobną grupę stanowią kompozyty stosowane na zlewozmywaki. Kompozyty te mają różne nazwy, w zależności od producenta. Mogą to być na przykład: Fragranit (Franke), Silkgranit (Blanco), Tegranit (Teka).                         Kompozyty, ze względu na rodzaj zastosowanej żywicy, dzielimy na kompozyty mineralno-akrylowe (np. Corian, Kerrock, Staron, Rausolid, Montelli, Cristilan) i na mineralno-poliestrowe (np. Marlan, Poligranit, Topstone, Montelli- seria Basic).                                           

Granit i konglomerat, jako materiał na blaty, są trudniejsze w obróbce niż kompozyt. Kompozyt jest termoplastyczny. Kompozyty można montować bezspoinowo. W większości blatów z kompozytów, ewentualne naprawy można wykonać na miejscu. Jest to zarówno dobra jak i gorsza cecha kompozytów. Mianowicie, w związku z tym, że kompozyty nie są odporne na wysokie temperatury (wytrzymałość do 180-190 stopni Celsjusza), nie zaleca się stawiania gorących naczyń bezpośrednio na takim blacie. Może to spowodować spękanie lub wybrzuszenia kompozytu. Blaty granitowe zaś są odporne na wysokie temperatury. Temperatura topnienia granitu to 1000 stopni Celsjusza. To jest duża zaleta blatów granitowych, ponieważ podczas ich użytkowania nie musimy się martwić podkładkami pod gorące naczynia. Zarówno blaty kompozytowe, z konglomeratu jak i blaty granitowe są materiałami łatwymi w utrzymaniu czystości, są higieniczne. Dodatkowo granit jest materiałem ekologicznym i ma naturalne właściwości utrudniające namnażanie się bakterii.   Granit i konglomerat kwarcytowy są twardsze niż kompozyty. Kompozyt jest mniej odporny na zarysowania.             

Zarówno jednolita kolorystyka kompozytów jak i bogaty mazerunek granitów, mają swoich zwolenników jak i przeciwników. Warto mieć świadomość tego, że na powierzchni, która posiada jakiś wzór, woda i zabrudzenia, nie są tak widoczne, jak na powierzchni jednolitej. Przez to kuchnia sprawia wrażenie zawsze czystej.    

Reasumując, o blatach należy pomyśleć już na etapie fazy planowania kuchni, czy łazienki. Należy wziąć wiele czynników pod uwagę. Inaczej będą meble skonstruowane pod blaty kamienne, inaczej pod blaty z konglomeratu i jeszcze inaczej pod blaty z kompozytu. Podjęcie takiej decyzji na etapie planowania, pozwoli na uniknięcie wielu błędów a przez to i niepotrzebnych stresów, których i tak jest sporo podczas remontów lub budowy.